Ku czci harcerzy borkowskich

W dniu 14 października 2017 r. na cmentarzu borkowskim przy ul. Zawiłej odsłonięto tablicę upamiętniającą borkowskich harcerzy zamordowanych w czasie wojny przez okupanta w niemieckich obozach koncentracyjnych, więzieniach i oflagach.

Pomnik poświęcony został przez kapelana borkowskiego harcerstwa ks. Mariana Chyrca. Uroczystego odsłonięcia tablicy dokonali seniorzy z Kręgu Seniorów Harcerstwa Borkowskiego „Stara Brać”: Jan Ziębla, który był drużynowym w latach 1947-1950 oraz Stanisław Łuczyński – zuch Gromady Wilczków Borkowskich w latach przedwojennych, po wojnie harcerz.

Krąg Seniorów Harcerstwa Borkowskiego „Stara Brać” w roku 1988 upamiętnił poległych w czasie II wojny światowej druhów z 1. Borkowskiej Drużyny Harcerzy im. Zawiszy Czarnego, umieszczając na ścianie kaplicy cmentarnej w Borku Fałęckim tablicę i krzyż harcerski z brązu, a pod nimi ziemię z miejsc kaźni tych młodych Polaków, zwiezioną przez ówczesne zuchy. Tablicę odsłaniał dominikanin o. Adam Studziński, generał, harcmistrz, kapelan II Korpusu Wojska Polskiego i krakowskiego harcerstwa, uczestnik bitwy pod Monte Casino. W roku 1994 tablica została skradziona przez nieznanych sprawców. Po wybudowaniu w 2016 r. nowej kaplicy, z inicjatywy 19. Borkowskich Gromad Zuchowych „Krasnalek” i „Wilczków” z Harcerskiego Szczepu „Solvay” im. Św. Jana Pawła II postanowiono odtworzyć tę pamiątkę. Pomnik został wykonany wg. projektu Andrzeja Ożoga oraz harcmistrzów Barbarę i Jacka Kucharskich, dzięki nieocenionemu wsparciu, także finansowemu rodziców borkowskich zuchów i harcerzy, proboszcza parafii Matki Bożej Zwycięskiej w Borku Fałęckim ks. Mariana Chyrca oraz darczyńców, którzy wsparli i nadal wpierają tę inicjatywę.

Uroczystość odsłonięcia pomnika zgromadziła społeczność zuchów i harcerzy borkowskich wraz z opiekunami oraz ich rodziny, harcerzy seniorów i sympatyków. Obecni byli także przedstawiciele Rady Dzielnicy IX: przewodniczący Jan Stanisław Pietras oraz radny Miasta Krakowa Adam Migdał. Najstarsi harcerze ze szczepu „Solvay” pełnili wartę honorową podczas uroczystości oraz prowadzili apel poległych, podczas którego wspomniane zostały osoby, których nazwiska widnieją na tablicy pamiątkowej – ich postawy obywatelskie i działalność na rzecz lokalnego społeczeństwa oraz niezłomność w obliczu zagrożenia życia i śmierci. Pomnik przywraca pamięć o druhach:

– Zygmuncie ADAMUSIE – od 1932 roku harcerz 1. BDH im. Zawiszy Czarnego, żołnierz AK Placówki Łagiewniki, zamordowany w niemieckim więzieniu na ul. Montelupich w 1944 roku,

– Tadeuszu GERASIE – od 1932 roku harcerz 1. BDH im. Zawiszy Czarnego, żołnierz Związku Walki Zbrojnej, zastrzelony podczas ucieczki z pociągu w 1944 roku,

– Henryku SROCE – drużynowy – wódz Gromady Wilczków Borkowskich, mieszkaniec ul. Chłodnej 10, harcerz krakowskich Szarych Szeregów, żołnierz AK Placówki Łagiewniki; wraz ze stryjem brał udział w ratowaniu dzieci wywożonych do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz Birkenau; zmarł w celi głodowej niemieckiego więzienia gestapo przy ul. Pomorskiej 2 w roku 1944,

– Tadeuszu STARCU – od 1931 roku harcerz skautowego zastępu „Puchaczy”, redaktor gazety „Biszkopt”, od 1934 roku drużynowy 1. BDH im. Zawiszy Czarnego, studiował w Mikołowskim Seminarium, planował wyjazd na misje. Powołany w 1939 roku do 51. PP w Brzeżanach, aresztowany na początku wojny, zamordowany podstępnie przez hitlerowskich wartowników w niemieckim Oflagu II c Woldenberg 26 marca 1944 r., odznaczony Krzyżem Virtuti Militari,

– Tadeuszu SUWARZE – od 1932 roku harcerz 1. BDH im. Zawiszy Czarnego, zastępowy „Bobrów”, żołnierz Związku Walki Zbrojnej, syn nauczycieli borkowskiej szkoły, mieszkaniec obecnej ul. Jagodowej, spalony żywcem w piecu krematoryjnym niemieckiego obozu koncentracyjnego w Gross Rosen w 1944 roku.
Dh Zdzisław WOŁOWIEC – od 1932 roku harcerz 1. BDH im. Zawiszy Czarnego, zamordowany w niemieckim więzieniu na ul. Montelupich w 1940 roku.

Barbara Kucharska w słowie podziękowania za uczestnictwo w uroczystości oraz wspieranie inicjatywy przywrócenia pomnika zaznaczyła, że „warto i trzeba pamiętać o tych, co odeszli, ucząc tym samym najmłodszych właściwej postawy, wyborów i zachowania w najtrudniejszych chwilach życia”.      

AS